Energieke Ruimte

“De energietransitie heeft een grote ruimtelijke impact. De wijze waarop deze wordt gecombineerd en ingepast in de gebouwde omgeving vraagt om een integrale benadering, waarbij andere tafels en transities als circulariteit en klimaatadaptatie worden meegenomen. Het is daarom belangrijk om architecten, stedenbouwers, landschapsarchitecten, bouwkundigen en aanverwanten te betrekken bij de energietransitie. Tijdens een bijeenkomst georganiseerd door Architectuur Instituut Rotterdam (AIR) in samenwerking met de Vereniging Deltametropool is met onder andere architecten, stedenbouwers, landschapsarchitecten, bouwkundigen gekeken naar hun betekenis voor de verschillende tafels in het Rotterdamse Klimaatakkoord en hoe dit structureel kan worden geborgd.”

Van de besloten expertmeeting is zowel een geschreven als een ruimtelijk verslag verschenen.

In de aanloop naar deze besloten expertmeeting organiseerde AIR tevens de publieke bijeenkomst ‘Klimaatakkoord: ontwerpers aan tafel’, waarin ontwerper Boris Hocks (Generation Energy) het ontwerp van het Klimaatakkoord voor het voetlicht bracht. Deze werd vervolgens in Rotterdams perspectief geplaatst in gesprek met Dore van Duivenbode (Dus Wat Gaan Wij Doen), Jelte Boeijenga (onderzoeker), Joost Schrijnen (spatial management consultant), Gert Jan Streng (BRIGHT) en Yvonne Rijpers (Vereniging Deltametropool). Hedwig van der Linden schreef een verslag van deze bijeenkomst.

De ruimtelijke impact van het Klimaatakkoord stond ook centraal tijdens de GO! RES-bijeenkomst georganiseerd door Vereniging Deltametropool, het Stimuleringsfonds voor de Creatieve Industrie en het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie (RES) in POST Podium als onderdeel van de Rotterdam Architectuur Maand. Lees hier het verslag van deze bijeenkomst.

Online
Vers Beton en AIR werkten in 2019 aan het versterken van het Rotterdamse architectuurklimaat door een platform te bieden voor onafhankelijke architectuurkritiek. Binnen het dossier Architectuurkritiek onderzocht Vers Beton onder meer de verduurzaming van Tuinhoven, een wijk in IJsselmonde die zo’n 25 procent particulier bezit kent: “Hoe moet een snelle verduurzaming van onze woningvoorraad slagen in dit soort ‘gespikkelde’ wijken, waar de woningen deels van een woningbouwvereniging en deels van allemaal verschillende particuliere eigenaren zijn? Waarom wordt de wijk niet integraal verduurzaamd? En hoe voorkom je dat die architectonische eenheid – zo karakteristiek voor de uitstraling van de sobere, seriematige woningbouwproductie uit de jaren 1960 – verdwijnt door een ratjetoe aan gevelbeplating, verschillende kozijnen en dakopbouwsels in allerlei maten.” Het volledige artikel door Joosje van Geest is hier te lezen.

In een vooruitblik op het Stadmakerscongres 2019 staan Joep Klabbers en Catja Edens op uitnodiging van AIR stil bij wat grote transitievraagstukken als klimaatadaptatie en de energietransitie betekenen voor de ruimte in Rotterdam. “Voor de bouwsector valt er veel te winnen”, constateerden zij in het artikel ‘Stop de verspilling’.

Naar Energie-k wonen
In het kader van IABR-2018+2020-THE MISSING LINK programmeerde AIR daarom drie publieke lezing- en debatavonden op het snijvlak van architectuur, energietransitie en de alledaagse woonomgeving. Het publieke programma Naar Energie-k wonen #1: van uitzonderlijk ontwerp naar opschaalbare praktijk, waarin met het Vlaamse BLAF Architecten en het Rotterdamse KAW Architecten werd gezocht naar de opschaalbaarheid van het kleinschalige experiment, is hier terug te kijken:

Tijdens het tweede deel van dit drieluik, Naar Energie-k wonen #2: Van individuele drijfveer naar collectieve ambitie werd de energietransitie van de stad verkend als opgave én kans. Er werd gesproken met de initiatiefnemers van Energiesprong, VvE’s met Energie en Blijstroom, en CIVIC Architects presenteerde hun onderzoek naar nieuwe gebouwtypologieën voor de energietransitie, ontwikkeld in opdracht van IABR-Atelier Rotterdam.

Tijdens de derde en laatste bijeenkomst, Naar energie-k wonen #3: Van technische uitdaging naar culturele opgave, werden de belangrijkste resultaten van de lezingen samengebracht. Samen met experts als Paul Gerretsen (Vereniging Deltametropool), Pim Dumans (Woonstad Rotterdam), Rick Wessels (Biq), Reimar von Meding (KAW) en betrokkenen werd in een besloten werksessie gereflecteerd op waar Rotterdam nu staat.